SRON-ruimteonderzoeker krijgt hoge functie bij Europese Sterrenwacht ESO

SRON-ruimteonderzoeker Wolfgang Wild heeft een hoge functie aanvaard bij de European Southern Observatory (ESO). Hij wordt daar hoofd van de ALMA-divisie en namens Europa Project Manager van het ALMA-project, de 66 aan elkaar geschakelde telescopen, die Europa, samen met Noord-Amerika, Japan en Taiwan bouwt in de 5000 meter hoge Atacama-woestijn in Noord-Chili. SRON is betrokken bij de ontwikkeling van de ontvangers van de ALMA-telescopen.

Wolfgang Wild is in 1999 begonnen met het project management van de Nederlandse inspanningen voor ALMA, gefinancierd door de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA). ‘Wolfgang heeft een grote rol gespeeld in het Nederlandse aandeel in ALMA. Hij heeft met SRON en de TU Delft een groep opgebouwd voor de ontwikkeling van cruciale technologie voor de ALMA band-9 ontvanger’, aldus de SRON adjunct directeur, Roel Gathier. In 2002 stapte Wild over naar SRON en vervulde hij een spilfunctie bij de ontwikkeling van het ruimte-instrument HIFI, als Signal Chain Manager. Van 2004 tot 2007 was Wild hoofd van de divisie Lage-Energie Astrofysica van SRON. Daarna vervulde hij de functie van program scientist binnen deze divisie.

‘Het is natuurlijk jammer dat Wolfgang ons gaat verlaten’, zegt Roel Gathier, ‘maar het is aan de andere kant voor SRON een grote eer om zo’n prestigieus internationaal project als ALMA op deze manier te kunnen ondersteunen met bij SRON opgedane ervaring’. Eerder dit jaar trad ook de bedenker van het ruimte-instrument HIFI bij SRON, Thijs de Graauw, in dienst bij ESO als algemeen directeur ad interim van het totale ALMA-project.

De technologie van ALMA band-9 is eigenlijk afgeleid van de ontwikkeling van HIFI. Het is gebaseerd op zogenaamde heterodyne techniek, waarbij het, door het mengen van het astronomisch signaal met een kunstmatig opgewekt signaal, mogelijk wordt om de tot nu toe onzichtbare terahertz-straling uit het heelal te bekijken. In die terahertz-straling zit informatie over allerlei organische moleculen die een rol kunnen spelen bij de vorming van sterren en planeten. Eén molecuul dat zo met HIFI zichtbaar gemaakt kan worden en dat ook nog eens fundamenteel is voor het ontstaan van leven, is water.

‘Met de lancering van HIFI op de ESA ruimtetelescoop Herschel begin volgend jaar en de eerste gegevens van ALMA daarna staan we aan het begin van een nieuwe revolutie in de sterrenkunde en het ruimteonderzoek’, zegt Wolfgang Wild. ‘Ik prijs mezelf gelukkig dat ik dat allemaal van zo dichtbij mee mag maken.’ Wolfgang Wild start zijn nieuwe functie bij ESO per 1 oktober.

ALMA is een internationaal project dat wordt gerealiseerd door Europa, Noord-Amerika, Japan en Taiwan. In Nederland, onder een contract tussen de European Southern Observatory (ESO) en de Nederlandse Onderzoeksschool voor Astronomie (NOVA), werken NOVA, de Rijksuniversiteit Groningen, SRON Netherlands Institute for Space Research en de TU-Delft samen aan de ontwikkeling van heterodyne ontvangers voor ALMA.