Onderdeel ruimtetelescoop slaagt voor test ‘lanceergeweld’

Een onderdeel dat SRON samen met de Universiteit van Genève maakt voor röntgentelescoop XRISM is afgelopen week geslaagd voor zware tril- en schoktesten en in principe dus goed bestand tegen lanceergeweld.

Het filterwiel van SRON en de universiteit van Geneve dat de vibratietests heeft doorstaan

Röntgentelescoop XRISM gaat in 2021 de brug slaan tussen de grote oudgediende observatoria in de röntgenastronomie en de toekomstige grote röntgentelescoop Athena, die nog tot 2031 op zich laat wachten.

Aaneengesloten

Met de ‘ouwe trouwe’ röntgenkijkers Chandra (NASA) en XMM-Newton (ESA) werd het voor astronomen mogelijk het gloeiendhete universum in actie te zien, van de dynamiek van supernova’s en het samengaan van melkwegstelsels tot en met kosmische stormen bij zwarte gaten.
Met Athena (ESA) krijgen astronomen een veel scherpere blik op röntgengebeurtenissen die minder compact en fel zijn, zoals bijvoorbeeld de ijlere hete gasstromen die verraden hoe deeltjes zich in het heelal bewegen.

XRISM zorgt dat er geen gat in de tot nu toe mooi aaneengesloten metingen ontstaat en zal alvast een mooie voorproef geven van de verfijndere kunsten van Athena.

Vibraties en schokken

XRISM krijgt twee instrumenten mee aan boord waarvan metingen mede mogelijk worden gemaakt door verschillende filters op een filterwiel. Eén van deze filters is afgelopen week door ingenieurs van SRON uitvoerig getest op de vibratie en schokken die een raketlancering teweegbrengt.
Het filter is in een prototype filterwiel op een vibratietafel gemonteerd waarna die tafel de vibratie van de raket simuleerde. Ook zijn schokken die vrijkomen bij het afkoppelen van de verschillende rakettrappen gesimuleerd. Het filter heeft alle zware testen zeer goed doorstaan. SRON kan nu verder met de ontwikkeling en andere tests van het filterwiel.

SRON werkt behalve aan XRISM overigens ook aan röntgencamera X-IFU voor Athena. SRON en JAXA werken ook samen aan een toekomstige infrarood ruimtemissie, infraroodtelescoop SPICA, die meedingt in de selectie voor een middelgrote missie van de ESA. Bij een definitieve selectie zou SPICA rond 2030 de ruimte in gaan om onder andere de vorming van de eerste sterrenstelsels te bestuderen.