Door een subsidietoekenning door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kan SRON een koeler aanschaffen, die zal worden ingezet voor de ontwikkeling van nieuwe detectoren voor ruimteonderzoek. SRON speelt op dit gebied een leidende rol in de wereld. “De nieuwe koeler stelt ons in staat onze röntgen– en infrarooddetectoren door te ontwikkelen voor het echte werk in de ruimte”, aldus een opgetogen projectleider Henk Hoevers.

De door SRON ontwikkelde röntgendetectoren behoren tot de gevoeligste ter wereld, maar moeten gekoeld worden tot een temperatuur vlak boven het absolute nulpunt. Is dat eenmaal het geval, dan is het mogelijk om met grote nauwkeurigheid de energie te bepalen van één enkel röntgenfoton. Deze zogenaamde supergeleidende TES-microcalorimeters werken op de grens tussen de geleidende en supergeleidende toestand. De warmte van één röntgenfoton is dan al voldoende om een goed meetbare verandering in de weerstand te veroorzaken. De TES-microcalorimeters van SRON zijn op dit moment een serieuze kandidaat om te worden toegepast in toekomstige Europese, Amerikaanse of Japanse röntgensatellieten.

“Het nieuwe koelsysteem stelt ons in staat onze detectoren te testen in een veel breder energiegebied dan nu het geval is”, zegt Henk Hoevers. “Dat komt onder andere doordat we niet meer aan ons laboratorium zijn gebonden maar de koeler ook kunnen transporteren naar de synchrotronfaciliteit BESSY in Berlijn” Een ander voordeel van de nieuwe koeler is dat de bedrading naar de gekoelde sensor korter kan worden dan tot nu toe mogelijk is. Dit is van belang om in de toekomst arrays van 32 bij 32 microcalorimeters te kunnen uitlezen zonder concessies te hoeven doen aan de hoge gevoeligheid.

Dit najaar hopen de ruimteonderzoekers de nieuwe koeler in te zetten voor het testen van de detector-arrays.