Vandaag precies vijf jaar geleden werd het Nederlandse satellietinstrument Tropomi gelanceerd aan boord van de ESA-satelliet Sentinel-5P. De prestaties van het meetinstrument overtroffen alle verwachtingen en haalden regelmatig de wereldpers. Nederlandse hightech is cruciaal voor de Europese ruimtevaart, aldus Directeur-Generaal van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, Josef Aschbacher: “Met Tropomi heeft Nederland destijds een meesterstuk afgeleverd. Je kunt het echt een cadeau aan de wereld noemen.” 

Oktober 2017, vrijdag de dertiende: honderden betrokkenen zagen vanuit ESA’s technologisch centrum ESTEC in Noordwijk op groot scherm hoe vanuit Siberië een raket de ruimte in schoot. Een klein uur later volgde het verlossende bericht: lancering geslaagd, de baan is juist, de instrumenten werken, de operaties kunnen beginnen. De rijkdom aan resultaten die in de vijf jaar daarna volgden had niemand van de aanwezigen kunnen bevroeden.

Stikstofuitstoot

Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Dat geldt ook voor de beelden die Tropomi de afgelopen vijf jaar terugstuurde naar de aarde. Het innovatieve instrument is in staat om de stikstofuitstoot van individuele zeeschepen te monitoren, zo leerde het KNMI. Maar het maakte ten tijde van de covid crisis ook pijnlijk zichtbaar wat de impact is van menselijke activiteit op de luchtkwaliteit.

Het Nederlands ruimteonderzoeksinstituut SRON liet zien hoe Tropomi grote methaanlekken waarneemt van bijvoorbeeld de olie- en gasindustrie en vuilnisbelten. Zowel het KNMI als SRON haalden regelmatig de internationale media met nieuwe ontdekkingen van Tropomi. Wat voor Yasjka Meijer, Nederlandse missiewetenschapper bij ESA, leidde tot een uitnodiging van het Witte Huis in Amerika om de regering Biden te adviseren op basis van Tropomi-data.

Reputatie

Directeur-Generaal Josef Aschbacher van ESA duidde tijdens de ESTEC open dag het belang van het Nederlandse meetinstrument: ‘Tropomi is op dit moment het beste instrument voor het waarnemen van broeikasgassen vanuit de ruimte. Daarmee heeft Nederland zijn reputatie als bouwer van de beste atmosferische aardobservatie-instrumenten opnieuw bevestigd. Nu is het zaak dat Nederland blijft investeren in de toekomst van dit soort meetinstrumenten. Dat is niet alleen een investering in de ruimtevaartindustrie, het is werkelijk een investering in de mensheid.’

Over Tropomi

Tropomi is een samenwerking tussen Airbus Defence and Space Netherlands, KNMI, SRON en TNO, in opdracht van het NSO en ESA. Airbus Defence and Space Netherlands is hoofdaannemer voor het ontwerp en de bouw van het instrument. De wetenschappelijke leiding is in handen van het KNMI en SRON. TNO is verantwoordelijk voor het optisch ontwerp en de integratie. Tropomi wordt gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.