Hoe ziet onze Melkweg eruit? Dat weten we straks heel gedetailleerd dank zij de ESA-ruimtetelescoop Gaia. Leer er op maandagavond 13 maart alles over, tijdens de gratis KNAW-lezing Gaia, ons melkwegstelsel ontsluierd, in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. Gastheer is wetenschappelijk directeur Rens Waters van SRON Netherlands Institute for Space Research.

Gaia werd eind december 2013 gelanceerd, om een nauwkeurige driedimensionale dynamische kaart van onze Melkweg te maken. Aan boord is de grootste digitale camera die ooit werd gebouwd. Wetenschappers verwachten dat Gaia tijdens haar vijfjarige missie meer dan een miljard sterren zal bekijken. En dat Gaia daarnaast talloze quasars, exoplaneten, variabele sterren, en tijdelijke verschijnselen, zoals supernovae, zal waarnemen.

Onder de sprekers is ook onderzoeker Peter Jonker van SRON, die een prestigieuze ERC-beurs won om op zoek te gaan naar een middelgroot zwart gat. Een type zwart gat waarvan we weten dat ze moeten bestaan en ook in wat voor omgevingen ze zich ongeveer zouden moeten ophouden. Maar die met de waarnemingsmogelijkheden vóór Gaia simpelweg nooit gevonden zijn. Gaia brengt als eerste ruimtetelescoop heel wat mogelijke kandidaten in kaart, die bij nadere bestudering zo’n lang gezocht middelgroot zwart gat kunnen blijken te zijn.

Sprekers
•    Anthony Brown, hoogleraar sterrenkunde , Leiden Observatory en voorzitter van het Europese Data Processing and Analysis Consortium (DPAC) – De Gaia-hemel: versie 1.0
•    Jos de Bruijne, wetenschappelijk staflid bij ESA, betrokken bij het Gaia-project – De Gaia-missie: over de sterallures van een satelliet
•    Amina Helmi, hoogleraar dynamica, structuur en vorming van de Melkweg, Rijksuniversiteit Groningen – De geschiedenis van de Melkweg ontrafelen met de Gaia-missie
•    Peter Jonker, staflid SRON, Netherlands Institute for Space Research, Utrecht, en universitair hoofddocent aan de Radboud Universiteit Nijmegen – Zwarte gaten die sterren uiteen trekken en exploderende sterren met Gaia.

De voertaal is Engels en Nederlands. Toegang is gratis, aanmelden via het aanmeldformulier op de KNAW-site.