Europese ruimtevaartministers vergaderen in Den Haag
In het World Forum in Den Haag vindt dinsdag 25 november en woensdag 26 november de ministersconferentie van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA plaats. De voor ruimtevaart verantwoordelijke ministers van de 18 ESA-lidstaten bespreken dan de Europese toekomst in de ruimte. Nederland wordt op de conferentie vertegenwoordigd door minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven.
Voor Nederland is een van de belangrijkste gespreksonderwerpen het plan voor de bouw van een nieuwe aardobservatiesatelliet met daarop het Nederlands ruimte-instrument TROPOMI. De Nederlandse overheid stelt 78 miljoen Euro beschikbaar om TROPOMI grotendeels in Nederland te laten bouwen. Het instrument kan vanuit de ruimte luchtvervuiling en broeikasgassen meten. Tijdens de ministersconferentie moet duidelijk worden of de satelliet waarop TROPOMI moet functioneren door de Europese lidstaten bekostigd kan worden.
Eens in de drie jaar bespreken de voor ruimtevaart verantwoordelijke ministers van de 18 landen die lid zijn van ESA de Europese toekomst in de ruimte. Dit gebeurt aan de hand van voorstellen voor het Europese ruimtevaartprogramma door de directeur generaal van ESA. Dat programma bestaat uit een wetenschappelijk deel, waar alle lidstaten verplicht naar rato van hun BNP aan meebetalen, en een aantal programma’s waar lidstaten naar believen op kunnen inschrijven.
De Nederlandse kracht in de ruimte ligt op het gebied van wetenschappelijke instrumenten voor astronomisch en aardgericht onderzoek vanuit satellieten. Nederlandse ruimtevaartbedrijven en -instituten hebben daarmee een internationaal erkende reputatie. Zo heeft de nieuwe ruimtetelescoop van ESA, Herschel, een Nederlands hart: het onder leiding van het Nederlands ruimteonderzoeksinstituut SRON ontwikkelde instrument HIFI.
Maar ook in de ontwikkeling en het gebruik van ruimte-instrumenten voor aardobservatie heeft Nederland een goede track record. De door Nederlandse ruimtevaartindustrie en –instituten gebouwde instrumenten OMI, op NASA-satelliet EOS-AURA, en SCIAMACHY op ESA-satelliet ENVISAT hebben de wereldwijde kennis over uitstoot en verspreiding van luchtvervuiling en broeikasgassen flink vooruit geholpen.
De levensduur van OMI en SCIAMACHY is echter beperkt. Om de continuïteit van de waarnemingen van de aardatmosfeer vanuit de ruimte te waarborgen is het van belang dat in 2014 een nieuw instrument beschikbaar is. De beoogde lancering van TROPOMI in dat jaar kan die continuïteit bieden. Daarnaast kan TROPOMI veel gedetailleerder kijken dan OMI en SCIAMACHY.
TROPOMI is een samenwerking tussen SRON, KNMI, TNO en Dutch Space in opdracht van het NIVR. De wetenschappelijke leiding is in handen van KNMI en SRON. TROPOMI wordt gefinancierd door de ministeries van Economische Zaken, van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, van Verkeer en Waterstaat en van VROM.
Voor meer informatie hierover kunt u contact opnemen met Jasper Wamsteker van SRON (030 2538593, j.a.wamsteker@sron.nl), Suzanne Westgeest van het NIVR (015 278 9402, s.westgeest@nivr.nl) of Harry Geurts van het KNMI (030-220 6317, geurts@knmi).