Status | Voltooid |
Lancering | 2016 |
Ruimtevaartorganisatie | JAXA |
Type | Röntgenstraling (0,1 – 4,1 nm) |
Orbit | Geocentrisch (550 km) |
SRON-bijdrage aan | Soft X-ray Spectrometer |


Perseus cluster
Hitomi’s enige wetenschappelijke observatie is gedaan aan het Perseus cluster, dat bestaat uit duizenden sterrenstelsels. Het was bekend dat er binnen het hete gas in dit cluster veel bubbels en rimpelingen zitten. Het superzware zwarte gat in het centrale sterrenstelsel blaast met zijn straalstromen enorme holtes in het gas die meerdere malen groter zijn dan dat sterrenstelsel zelf.
Weinig turbulentie
Hitomi’s waarnemingen lieten zien dat dit toch voor weinig turbulentie zorgt, tot verrassing van de betrokken astronomen. Dit betekent dat clusters bruikbaar zijn als standaardkaarsen om afstanden in het heelal mee af te schatten. Daarvoor is het namelijk nodig om hun massa te weten, en die is alleen te bepalen als het gas binnenin niet al te turbulent is.
Filterwiel
SRON heeft samen met de Universiteit van Genève het filterwiel voor de Soft X-ray Spectrometer (SXS) ontwikkeld, inclusief röntgenbronnen ter kalibratie van het instrument. Ze hebben dit kunstje herhaald voor Hitomi’s opvolger, XRISM, die in 2023 is gelanceerd. Het filterwiel draaide verschillende filters voor de SXS-detector, zodat astronomen helderheid en golflengtes naar wens kunnen wegfilteren. Zo zouden ze het molybdeen grijsfilter gebruiken als een ster of zwart gat teveel röntgenstraling afgeeft en kiezen voor het beryllium- of polyimide-aluminium-filter om bepaalde golflengtes te blokkeren. Een licht-radioactief ijzer-55 filter zat in het filterwiel ter kalibratie van de camera. IJzer-55 zond continu een bekend röntgenspectrum uit dat diende als referentiepunt.

Kapotte sensor
Als Hitomi in maart 2016 vredig en stabiel rondzweeft in zijn baan om de Aarde, geeft een sensor plots aan dat de satelliet aan het tollen is. Een correctiemechanisme treedt in werking om de schijnbare draaiing op te heffen. Daardoor begint de satelliet vanuit stabiele toestand juist veel harder rond te tollen. De kettingreactie die hierop volgt mondt uit in het uiteenvallen van Hitomi. Dit betekent dat de missie er al na enkele weken op zit.