SRON-wetenschappers hebben het signaal van 37 TES-pixels tegelijkertijd uitgelezen op een resolutie van 2,2 eV voor röntgenstraling (6 keV). Het is de eerste keer dat een simultane uitlezing voldoet aan de vereisten van toekomstige ruimtetelescopen op het niveau van Athena wat betreft zowel aantal pixels als energieresolutie. In 2020 zette SRON al een wereldrecord van …
Simultane uitlezing van zestig bolometers voor ver-infrarode ruimtetelescopen
(English follows Dutch) TES-bolometers met gelijktijdige uitlezing van meerdere pixels zijn de beoogde detectietechniek voor een aantal ruimtemissies voor submillimeter en ver-infrarode golflengtes, zoals LiteBIRD en OST. Qian Wang, promovendus bij SRON en de RUG, heeft nu een simultane uitlezing ontwikkeld voor zestig TES-bolometers. Publicatie in Applied Physics Letters. Licht vanuit het diepe heelal met …
Bias telescopen blijkt oorzaak ontbrekende zware zwarte gaten
Onze telescopen hebben nog nooit een zwart gat waargenomen zwaarder dan twintig zonsmassa’s. Toch weten we dat ze bestaan, getuige de tientallen detecties van zwaartekrachtsgolfdetectoren. Een team van astronomen onder leiding van Peter Jonker (SRON/Radboud) heeft nu ontdekt dat telescopen een bias hebben ten nadele van zware zwarte gaten, waarmee ze de tegenstrijdigheid verklaren. Publicatie …
Limiet op nauwkeurigheid TES-detector blijkt minder fundamenteel dan gedacht
(English below Dutch) SRON-wetenschappers ontwikkelen een detectietechnologie (TES) die de energie van individuele fotonen registreert, bijvoorbeeld voor röntgenstraling uit het verre heelal. Tot nu werd aangenomen dat de bedrading op de detectiechip een intrinsieke grilligheid in de nauwkeurigheid met zich meebrengt. Het onderzoeksteam heeft nu ontdekt dat er toch ruimte is voor verbetering. Publicatie in …
Elektronparen blijven stabiel boven kritische temperatuur supergeleiding
(English below Dutch) Wetenschappers hebben ontdekt dat elektronparen soms samenblijven als de supergeleidende toestand is opgeheven. Ze zagen dit verschijnsel in titaniumnitride tot aan tweemaal de kritische temperatuur. In conventionele supergeleiders gaan elektronparen en supergeleiding hand in hand. Ruimteonderzoekers gebruiken titaniumnitride voor het bestuderen van exoplaneten. Publicatie in Science op 29 oktober. Het precieze mechanisme …
Zwarte gaten blazen monumentale bellen van honderdduizenden lichtjaren
(English below Dutch) Een internationaal team van astronomen, van onder meer ASTRON, SRON en de Universiteit Leiden, heeft voor het eerst de volledige omvang waargenomen van de evolutie van heet gas dat door een zwart gat wordt geproduceerd. Uiteindelijk bestrijkt dit hete gas een veel groter gebied dan eerder werd aangenomen en bereikt objecten op …
Spectrale resolutie van supergeleidende enkel-foton-detectoren meer dan verdubbeld
(English below Dutch) Wetenschappers gebruiken supergeleidende detectoren (MKIDs) om losse fotonen vanaf exoplaneten in te vangen. MKIDs monitoren continu hun eigen kinetische inductie, die afhangt van de energie van een invallend foton. SRON-onderzoekers hebben nu de spectrale resolutie meer dan verdubbeld door veel van de weggelekte energie opnieuw te vangen. Publicatie in Physical Review Applied. …
SRON-blog: Grote broer van Hubble op weg naar de ruimte
Na jaren wachten is het half december zo ver: de James Webb-ruimtetelescoop wordt gelanceerd. Deze infrarode grote broer van de Hubble-telescoop gaat onze kennis van veel gebieden binnen de sterrenkunde enorm vergroten. Van de chemische samenstelling van de atmosferen van exoplaneten tot het ontstaan van de eerste sterrenstelsels kort na de oerknal. Webb gaat alle …
SRON en Nikhef ontvangen ENW-M subsidie voor ontwikkeling LISA-photoreceivers
(English follows Dutch) SRON en Nikhef ontvangen een ENW-M subsidie (€500.000) van NWO voor de ontwikkeling van de photoreceivers voor de zwaartekrachtsgolvendetector LISA. Met de beurs kunnen ze het bestaande prototype doorontwikkelen tot een ruimtewaardige versie die voldoet aan de strenge nauwkeurigheidseisen. De twee instituten werken samen met de Nederlandse bedrijven BRIGHT Photonics en SMART …
Eerste meting van zowel massa als spin van een middelzwaar zwart gat
Sterrenkundigen – onder wie SRON/RU-onderzoeker Peter Jonker – hebben een fatale ontmoeting tussen een onfortuinlijke ster en een middelzwaar zwart gat bestudeerd. De röntgenflits die daaruit voortkwam geeft ze voor het eerst zowel de massa als de draaisnelheid van een middelzwaar zwart gat. Deze afbeelding toont een lichtgevende strook materie van een ster die door …