SRON-wetenschappers ontdekken wekelijks tientallen methaanpluimen met het Nederlandse ruimte-instrument TROPOMI. Om de bron te bepalen zoomen ze daarna in met andere satellieten. Kortdurende methaanlozingen zijn dan echter al voorbij. Het team heeft nu een nieuwe methode ontwikkeld om er in de ergste gevallen toch snel genoeg bij te zijn. Publicatie in Geophysical Research Letters.
Inzoomen
ESA’s Sentinel-5p is onderdeel van het Copernicus Programma van de Europese Commissie en is met het Nederlandse TROPOMI-instrument aan boord de enige satelliet die dagelijks de wereldwijde verdeling van methaan in de atmosfeer meet. Een team van SRON-wetenschappers maakt elke week een overzicht van de grootste gedetecteerde methaanpluimen en identificeert hun exacte bronnen door satellieten met een kleiner blikveld, maar hogere resolutie, te vragen om in te zoomen. De Verenigde Naties lichten vervolgens de verantwoordelijke partijen in.
Snelle lozing
Het lastige is dat sommige methaanuitstoot al na een paar uur voorbij is. Regelmatig wordt bijvoorbeeld een deel van een gaspijpleiding geleegd voor onderhoud. De klimaatimpact kan daarbij flink zijn, vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van duizenden auto’s. Wanneer de zoom-in satelliet ter plaatse komt, is de lozing vaak al voorbij.
Gelijktijdige detailopname
Met een nieuwe methode kan het SRON-team nu bijna gelijktijdig met een TROPOMI-detectie een detailopname maken. Vlak voor TROPOMI, in dezelfde baan, maar op een andere satelliet, vliegt een VIIRS-instrument van het Amerikaanse NOAA-instituut. Tot nu informeerde dat TROPOMI al over wolken. Maar nu is het de SRON-wetenschappers ook gelukt om de VIIRS-data te gebruiken voor een zoom-in beeld van de door TROPOMI ontdekte methaanpluimen. Ze publiceren hun resultaten in Geophysical Research Letters, met eerste auteur Tobias de Jong (SRON).
klimaatimpact van tienduizend auto’s
Het team identificeerde onder meer een gaslozing uit een pijpleiding in Kazakhstan, waarbij meer dan 1,5 kiloton methaan de lucht in werd geblazen. Dat heeft dezelfde klimaatimpact als het jaargebruik van tienduizend auto’s. De onderzoekers zagen ook een methaanpluim vanuit een compressorstation in Oklahoma (VS), en een pluim uit een gaspijpleiding in Bulgarije. Alle drie gebeurtenissen zijn opgevolgd door de Verenigde Naties, in het kader van het IMEO-MARS project.
voorheen onbereikbaar
‘Door deze satellietsystemen te combineren krijgen we toegang tot emissiegegevens die voorheen onbereikbaar waren,’ zegt Itziar Irakulis Loitxate, hoofd van Remote Sensing op het International Methane Emissions Observatory (IMEO). ‘Deze doorbraak en de bijdragen van SRON versnellen de uitbreiding van het Methane Alert and Response System (MARS), dat bruikbare inzichten levert aan overheden en bedrijven om emissiereductie mogelijk te maken. In de afgelopen zeven maanden hebben deze methodes ons in staat gesteld om bijna vijftig grote emissie events bij olie- en gasinstallaties te identificeren en te rapporteren, binnen regio’s of tijdsbestekken die voorheen buiten ons bereik lagen.’
Publicatie
de Jong, T. A., Maasakkers, J. D., Irakulis‐Loitxate, I., Randles, C. A., Tol, P., & Aben, I. (2025). Daily global methane super‐emitter detection and source identification with sub‐daily tracking. Geophysical Research Letters, 52, e2024GL111824.