Persuitnodiging presentatie ruimte-instrument HIFI, 11 september 14.00 uur Space Expo Noordwijk
Vanaf een punt op anderhalf miljoen kilometer van de aarde gaat Nederlandse ruimtetechnologie de aanwezigheid van water in kaart brengen in de verste uithoeken van het heelal. Het onder leiding van het Nederlands ruimteonderzoeksinstituut SRON ontwikkelde Heterodyne Instrument for the Far Infrared (HIFI) is klaar om ingebouwd te worden in de ruimtetelescoop Herschel van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. De lancering is gepland in de tweede helft van volgend jaar. SRON presenteert HIFI op 11 september in Space Expo te Noordwijk aan de media.
HIFI gaat als een van de drie wetenschappelijke instrumenten op Herschel straling analyseren uit het heelal met een golflengte tussen infrarood en radiostraling in. Omdat deze straling alleen vanuit de ruimte goed is te bestuderen en HIFI het eerste instrument is dat dit daadwerkelijk gaat doen, zijn de verwachtingen van de internationale astronomische gemeenschap hooggespannen. HIFI zal vooral veel leren over de aanwezigheid van moleculen in het heelal. Een belangrijk voor HIFI zichtbaar molecuul is water. Veel astronomen zien de aanwezigheid van water als een belangrijke voorwaarde voor het ontstaan van leven in het heelal. Onderzoek met HIFI gaat astronomen wereldwijd veel informatie opleveren over het ontstaan van sterren en planeten.
Tot aan de lancering van Herschel volgt nog een traject van samenbouw met de satelliet, en vooral testen, testen en nog eens testen. Dat gebeurt onder andere op de triltafel en in de Large Space Simulator van ESTEC, waar Herschel en HIFI blootgesteld worden aan het geweld dat bij lancering optreedt en aan de omstandigheden in de ruimte.
De technologie van HIFI heeft ook al zijn weg gevonden naar aardse telescopen. De 66 telescopen van het ALMA-project die de European Southern Observatory bouwt op de Atacama hoogvlakte in Chili, worden uitgerust met door SRON ontwikkelde detectoren die afgeleid zijn van de HIFI-technologie.
De ontwikkeling van HIFI heeft meer dan 15 jaar geduurd. Het is het meest complexe en ook kostbaarste ruimtevaartproject dat ooit onder Nederlandse leiding gebouwd is. De kosten, rond de 200 miljoen euro, zijn gedurende de ontwikkelingstijd bijeengebracht door 23 instituten, waaronder NASA, uit 11 verschillende landen die aan de bouw van HIFI hebben meegewerkt. Nederland heeft ongeveer 60 miljoen euro bijgedragen, ter beschikking gesteld vanuit de budgetten van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Nederlandse partners in de ontwikkeling van HIFI zijn de TU Delft, het ingenieursbedrijf MECON en TNO.
